Tel: (020) 662 7983  |  Brahmsstraat 7, 1077 HE Amsterdam  |  Contact  |     Magister leerlingen   |     Magister leraren

Bruggen bouwen in Duitsland

Twee jaar geleden waren we met een aantal leerlingen bij een presentatie van MX3D, waar we een fascinerend beeld zagen van een brug die door twee robotarmen ter plaatse werd gelast met een geavanceerd 3D printprocédé.

Het mooie was dat elke arm op een andere oever stond, en ze naar elkaar toe werkten. Hoewel de sierlijke brug dus nog in aanbouw was, ‘zag’ je het gewenste resultaat als het ware al hangen in de lucht tussen de beide gestaag staal spuitende mondstukken.

Een vergelijkbare ervaring is het om met Erasmus+ mee te bouwen aan Europese relaties tussen onderwijsinstellingen. In het kader van het project ‘How diversity makes us one’ waren we de afgelopen week met het HLZ op bezoek bij de Sekundarschule Horn-Bad Meinberg (Duitsland). Daar werden we – én de Griekse, Italiaanse, Franse en Zweedse delegaties – door de Duitse collega’s warm ontvangen onder de paraplu ‘Building Bridges’. Ha! Eerder al was het HLZ op bezoek geweest in Thessaloniki, Sciacca (Sicilië), Toulouse en Uppsala. Nu dus in Duitsland, lekker dichtbij. Gelukkig was het hele project zorgvuldig voorbereid en afgestemd met de buitenlandse partijen, bij ons door Lalita: perfectie tot in de details. Hoewel zijzelf wel in de lach schoot bij het Duitse schema waarin de aankomsttijden van de buitenlandse gasten bijvoorbeeld werden weergegeven als “15:02  Arrival Greece at the station”.

Met zeven leerlingen (Ayelen, Storm, Martina, Mees, Luc, Dominique, Guus) vertrokken Karlot en ik op zondagochtend (!) 2 februari in een kleine Duitse bus. De chauffeur heette Franz-Josef, dus het bouwen van bruggen begon meteen.

Bij aankomst werden onze leerlingen ondergebracht bij Duitse gastgezinnen, ouders van leerlingen van de genoemde school. Voertaal Engels, was het idee. In die gastgezinnen is het dan even zoeken naar comfort, maar dat bleek deze week allemaal goed uit te pakken voor onze leerlingen. Die zijn namelijk goed van de tongriem gesneden en beheersen het Engels toch echt een stuk beter dan de leeftijdgenoten van over de grenzen.

De hele week volgen ze het lesrooster van de Duitse leerlingen, dus om 07:25 uur scherp begint de eerste les. En dan moet je dus al ontbeten hebben…

De buitenlandse docenten bezochten heel wat van die lessen, wij dus ook. Elke Duitse docent werkte gastvrij mee om de les iets aan te passen aan de buitenlandse leerlingen, door Engelse intermezzo’s. Lessen blijken erg gestructureerd: doelen expliciet aan het begin van de les, differentiatie met groen-oranje-rode memoblaadjes of tokens, terugkoppeling aan het einde van de les (‘wat hebben we nou helemaal geleerd’). Werden we hier nou belazerd of is elke les zo volgens het boekje… ?

De volgende dag was er een officiëel welkom door de Duitse gastvrouw Käthi, door de rector én door de burgemeester wiens freundliche Rede leider von Käthi übersetz werden musste in beautiful English.

Elke dag een boeiend programma voor leerlingen én docenten, workshops, excursies, gezamenlijke kooksessies in goed geoutilleerde ‘heel Europa bakt’ keukens, onvermijdelijk gevolgd door multiculti gezamenlijke maaltijden, vólop schakelen in talen. Vragen en dóórvragen, hoe werkt het bij jullie/bij ons?

Als er iets onduidelijk was over gemaakte afspraken belden we Lalita. Zij wist alles.

Interessant op diverse niveaus was het bezoek dat de zes aanwezige landen, – bij elkaar zo’n 70 leerlingen met 14 docenten – brachten aan het Hermannsdenkmal. Dat is een nogal plomp, supergroot (meer dan 50 meter hoog) beeld van Arminius, een Teutoon die in het jaar 9 na Christus de Romeinen ter plaatse versloeg. Het is daar blijven staan omdat het mooi de kracht van de Duitse natie verbeeldde richting de toenmalige aartsvijand Frankrijk. Het beeld staat bovenop de hoogste lokale bergtop sinds 1875 en is derhalve bezocht door nogal wat nationalistische Germanen inderdaad; Karlot en ik moesten erg lachen om een drone-opname van de vleugels op zijn stoere helm, die vanuit een bepaald perspectief precies twee ezelsoren leken.

Dan nog een leuke trip naar het nabije stadje Paderborn: vakwerkhuisjes, meer dan tweehonderd bronnen, een ‘vette kathedraal’ en heel veel geinige winkeltjes en eethuizen voor de leerlingen. Hier hebben met name Storm, Luc, Dominique, Guus en Mees onbeperkt iets heel ongezonds zitten eten. Maar de sfeer was fijn, er werd flink gezongen. Ook toen we gezamenlijk, en tot lichte verbijstering van de lokale gids, het Wilhelmus loeiden in een kapel die ooit voor andere doeleinden was ontworpen, maar toch echt een exceptionele accoustiek bezat. Het was respectvol.

In de workshops op school werkten de leerlingen aan de voorbereiding van een presentatie die donderdag zou worden opgevoerd. Mooie internationale samenwerking tussen de kids! In de ene workshop werden stokkendansen voorbereid, in de andere werd internationaal gekookt (het Nederlandse gerecht was poffertjes maar dan zónder boter/poedersuiker want dát vonden de anderen een heel rare gedachte), er werd een  ‘black theatre’ gemaakt (zwarte panelen, iedereen in zwarte lichaamsbedekkende pakjes en dan fluorescerende elementen uitgelicht met UV licht, ongelofelijk), een vierde groep verzorgde een ‘poetry slam’, een vijfde groep focuste op culturele verschillen en overeenkomsten tussen onze landen in PowerPoints, er was een acrobatiekgroep die nationale symbolen bouwde met lichamen en… er was een techniekgroep die letterlijk houten bruggen bouwde. Een geruststellende diversiteit die bepaald prettig aanvoelde.

Met de voorbereidingen waren de leerlingen drie dagdelen bezig. De presentatie op donderdag was ronduit een feest. Daar ook werden de afsluitende speeches, dankwoorden gesproken, de nationale T-shirts gepresenteerd en het slotfeest ingezet. Een swingende, zwiepende feestmassa badend in een uitgelaten stemming en in slechte muziek, maar dat maakte allemaal gewoon helemaal niet uit. Wir haben es geschafft.

Vrijdagochtend was de stemming bij een aantal gasten wat gedrukt: er moest afscheid worden genomen van inmiddels dierbare vrienden. Naar verluidt was de treincoupé waarin de Zweden afreisden gevuld met huilende leerlingen. Zo niet bij onze HLZ kanjers, ze zongen de hele terugweg valse liederen met opbouwende teksten, maar in een bepaald opzicht was dat dan toch harmonisch.

Met dank aan Lalita voor haar betrouwbaarheid en enthousiasme en aan de onverslaanbare Karlot. We werden als ‘dreamteam’ uitgezonden en kwamen als gelukkige mensen terug.

Iets om naar uit te kijken voor ons allemaal: Erasmus+ komt in mei naar óns toe, naar het HLZ. Dan zijn wijzelf gastschool voor de leerlingen en collega’s uit Griekenland, Italië, Frankrijk, Duitsland en Zweden. De laatste ‘mobility’ is tevens de eerste grotestadsschool in dit programma. Amsterdam!

Het is een flinke uitdaging op logistiek en organisatorisch vlak natuurlijk, maar daar kunnen we alvast over gaan brainstormen.

Hierbij nog wat passende beelden die een indruk geven van het geheel.

Oene Bouma